Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wydaje interpretację dotyczącą podatku od spadków i darowizn w kontekście nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości. Zgodnie ze stanowiskiem KIS, suma hipoteki ujawnionej w księdze wieczystej stanowi ciężar podlegający uwzględnieniu przy ustalaniu podstawy opodatkowania.

Zniesienie współwłasności lokalu z ustanowieniem hipoteki umownej

Byli małżonkowie będący współwłaścicielami lokalu mieszkalnego zgłosili się do notariusza w celu dokonania nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Współwłaściciele postanowili, że po zniesieniu współwłasności wyłączną właścicielką lokalu mieszkalnego będzie współwłaścicielka należąca do III grupy podatkowej względem współwłaściciela-zbywcy. W umowie zniesienia współwłasności nabywczyni zobowiąże się do spłacenia wszelkich zobowiązań wynikających z umowy kredytowej, której część ceny zakupu lokalu została pokryta z kredytu udzielonego przez bank. W związku z tym, na rzecz banku została ustanowiona hipoteka umowna do kwoty 510.000,00 zł, która jest wpisana w księdze wieczystej prowadzonej dla lokalu mieszkalnego.

Czy notariusz jako płatnik podatku od spadków i darowizn przy umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności, uwzględnia jako ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 tej ustawy związany z nabytym udziałem we współwłasności nieruchomości, sumę hipoteki ujawnionej w księdze wieczystej prowadzonej dla lokalu?

Stanowisko KIS

Według stanowiska Krajowej Informacji Skarbowej (KIS), notariusz jako płatnik podatku od spadków i darowizn przy ustalaniu podstawy opodatkowania uwzględnia jako ciężar związany z nabytym udziałem we współwłasności nieruchomości sumę hipoteki ujawnionej w księdze wieczystej, przypadającą na nabywany udział. Zgodnie z interpretacją indywidualną z 31 grudnia 2020 r. Dyrektora KIS oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., suma hipoteki stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z interpretacji KIS wynika, że notariusz jako płatnik podatku od spadków i darowizn przy ustalaniu podstawy opodatkowania uwzględnia sumę hipoteki ujawnionej w księdze wieczystej, przypadającą na nabywany udział we współwłasności nieruchomości. W przypadku opisanego zdarzenia, suma hipoteki wynosi 510.000,00 zł, a wartość nieruchomości wynosi 646.000,00 zł. Podstawą opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności będzie połowa wartości lokalu po potrąceniu połowy sumy hipoteki, tj. kwota 68.000,00 zł pomniejszona o kwotę wolną od podatku w III grupie podatkowej.

Źródło: Interpretacja indywidualna z dnia 19 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.98.2023.2.ASZ