Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wyjaśnił, że w przypadku dokonania czynności prawnej w postaci darowizny nabycie udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednakże w sytuacji, gdzie wartość hipoteki przekracza rynkową wartość darowanego udziału, podstawa opodatkowania wynosi zero. Oznacza to, że chociaż obowiązek podatkowy występuje, to nie skutkuje on powstaniem zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

Darowizna udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu

Wnioskodawczyni nabyła w maju 2022 r. wraz z partnerem spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego za kwotę 365.000,00 zł. Kupno tego prawa w udziałach po ½ zostało sfinansowane ze środków własnych oraz zaciągniętego wspólnego kredytu hipotecznego. W celu zabezpieczenia kredytu ustanowiono na rzecz banku hipotekę umowną do kwoty 456.000,00 zł. Hipoteka wpisana jest w księdze wieczystej. Wnioskodawczyni rozstała się z partnerem i wspólnie postanowili, że partner, umową darowizny, przekaże jej swój udział, wynoszący ½ części, w ww. prawie. W wyniku podpisania aneksu do umowy kredytowej z bankiem wnioskodawczyni stanie się jedynym kredytobiorcą i dłużnikiem wobec banku. Wnioskodawczyni wskazała, że wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wynosi 380.000,00 zł.

Zainteresowana zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy powstanie u niej obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, a także, jeśli odpowiedź będzie twierdząca, to w jaki sposób obliczyć podstawę opodatkowania ww. podatkiem.

KIS: podstawa opodatkowania darowizny podatkiem od spadków i darowizn wyniesie zero

Dyrektor KIS stwierdził, że skoro dokonana zostanie czynność prawna w postaci darowizny, to nabycie przez wnioskodawczynię udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, tj. udziału, który przysługiwał do tej pory byłemu partnerowi, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowiznzgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Obowiązek podatkowy będzie ciążył, zgodnie z art. 5 ww. ustawy, na wnioskodawczyni, jako obdarowanej.

Organ podatkowy zaznaczył, że w niniejszej sytuacji podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy ustalić zgodnie z art. 7 ust. 1 i 6 ww. ustawy. Dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania istotna jest kwota hipoteki, którą zostało obciążone spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i tym samym przedmiot nabycia. Z uwagi na powyższe, organ uznał, że skoro w przedmiotowej sprawie wartość hipoteki odpowiadająca darowanemu udziałowi (228.000,00 zł) jest większa niż podana przez wnioskodawczynię rynkowa wartość darowanego udziału (190.000,00 zł), to podstawa opodatkowania darowizny podatkiem od spadków i darowizn wyniesie zero. Tym samym w omawianej sprawie obowiązek podatkowy co prawda wystąpi, jednak nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. W związku z powyższym na wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia na podstawie darowizny.

Źródło: Interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.135.2023.1.JS