Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że podatnik, który otrzymał dożywotnią, bezpłatną służebność osobistą mieszkania od swojego wnuka, jest zwolniony z podatku od spadków i darowizn.
Bezpłatna służebność osobista mieszkania
Wnuk wnioskodawczyni planuje ustanowić na rzecz swojej babci - wnioskodawczyni, oraz małżonka babci dożywotnią, bezpłatną służebność osobistą mieszkania. Służebność obciąży nieruchomość, która jest częścią majątku wspólnego wnuka i jego żony, istniejącego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej. Służebność umożliwia uprawnionym korzystanie z pewnych części domu na wyłączność. Wartość ustanowionego prawa została oszacowana na 128 000,00 zł, co przekracza kwotę wolną od podatku od spadków i darowizn dla nabywcy z I grupy podatkowej. Służebność zostanie ustanowiona na podstawie umowy notarialnej, a żona wnuka wyrazi na to zgodę, również w formie aktu notarialnego.
Wnioskodawczyni chciała dowiedzieć się, czy w związku z ustanowieniem służebności przez wnuczka na rzecz wnioskodawczyni, wnioskodawczyni będzie zwolniona w całości z obowiązku zapłaty podatku od nieodpłatnego nabycia służebności, zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Stanowisko KIS
Dyrektor KIS stwierdził, że w związku z ustanowieniem nieodpłatnej służebności mieszkania przez wnuka na rzecz wnioskodawczyni (babci) oraz jej męża, nabycie to będzie korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Organ podatkowy, analizując przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazał, że:
- Podatek od spadków i darowizn dotyczy nabycia przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym służebności.
- Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności w chwili ustanowienia tego prawa.
- Służebność osobista mieszkania jest ograniczonym prawem rzeczowym, którego źródłem jest czynność prawna (umowa).
- Ze względu na to, że służebność zostanie ustanowiona w formie aktu notarialnego, nie ma konieczności składania zgłoszenia o nabyciu dla korzystania ze zwolnienia podatkowego zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
"Podsumowując, nabycie ograniczonego prawa rzeczowego (nieodpłatnej służebności mieszkania) – jak sama Pani wskazała – nastąpi na podstawie umowy zawartej wyłącznie pomiędzy Panią (babcią), Pani mężem (jako nabywcami prawa) a Pani wnukiem. Zatem w sytuacji gdy żona Pani wnuka wyrazi zgodę, o której mowa w art. 37 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na ustanowienie ww. służebności, nabycie to skorzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Jak słusznie Pani stwierdziła, stosownie do treści art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie obejmuje Pani obowiązek zgłoszenia nabycia ww. prawa majątkowego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na zasadach wskazanych w art. 4a ust. 1 ww. ustawy." - wskazał organ.
Podsumowanie
Wnioski dla pytającej są takie, że będzie ona zwolniona w całości z obowiązku zapłaty podatku od nieodpłatnego nabycia służebności osobistej mieszkania. Wprowadzone przez wnuka służebności będą miały charakter bezpłatny i dożywotni, a wartość tego prawa przekracza kwotę wolną od podatku od spadków i darowizn dla nabywcy z I grupy podatkowej.