Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji wyjaśniła, że brak formalnego statusu rodziny zastępczej uniemożliwia skorzystanie z ulgi podatkowej dostępnej dla zstępnych, nawet jeśli faktyczne warunki bytowania z opiekunem były zbieżne z funkcjonowaniem w ramach rodziny zastępczej.

Kwalifikacja podatkowa niesformalizowanej rodziny zastępczej

Na podstawie testamentu zmarłego majątek w postaci nieruchomości, miał przejść na jego siostrzenicę oraz siostrzeńca. Choć mężczyzna pełnił funkcje opiekuńcze względem dzieci i spełniał kryteria zawarte w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie opieki zastępczej, formalnie nie została ustanowiona rodzina zastępcza.

Wnioskodawczyni, będąc jednym ze spadkobierców, chciała się dowiedzieć, czy jej sytuacja rodzinna umożliwia skorzystanie z ulgi podatkowej zgodnie z art. 14 ust. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Kobieta argumentowała, że że choć formalnie nie istnieje dokumentacja potwierdzająca status rodziny zastępczej, w praktyce warunki jej wychowania były zbliżone do tego modelu rodziny, co powinno ją kwalifikować do skorzystania ze zwolnienia podatkowego jako członka najbliższej rodziny zmarłego.

Stanowisko organu podatkowego

Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe. Z treści przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że zwolnieniem od podatku objęte jest nabycie nieruchomości przez osoby, których łączą relacje określone w przepisie (tzw. grupa zerowa). Między innymi są to zstępni.

Zgodnie z art. 14 ust. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn za zstępnych uważa się osoby aktualnie przebywające oraz osoby, które w przeszłości przebywały w rodzinie zastępczej. KIS, wyjaśniła, że brak formalnego ustanowienia rodziny zastępczej eliminuje możliwość zakwalifikowania wnioskodawczyni do grupy podatkowej zstępnych zgodnie z tym przepisem.

KIS podkreśliła, że ważne jest przestrzeganie formalności prawnych, co jest istotne przy interpretacji przepisów prawa podatkowego. Mimo wyraźnej intencji i starań krewnego w zapewnieniu opieki nad wnioskodawczynią i jej bratem, prawo wymaga formalnego dokumentowania takich okoliczności, co w tym przypadku nie miało miejsca.

Źródło: Interpretacja indywidualna z dnia 21 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.50.2023.2.DR